Gdzie KRAUSE, tam bezpieczeństwo – nowa norma dla drabin EN 131

DIN EN 131 - Drabiny. To sześcioczęściowa norma, która zajmuje się następującymi zagadnieniami: nazewnictwo, rodzaje konstrukcji, wymiary konstrukcyjne, wymagania, kontrola, oznaczanie drabin, wskazówki bezpieczeństwa, informacja dla użytkowników, drabiny przegubowe i podesty magazynowe przejezdne.

• DIN EN 131-1: Nazewnictwo, rodzaje konstrukcji, wymiary konstrukcyjne
• DIN EN 131-2: Wymagania, kontrola, oznaczanie
• DIN EN 131-3: Informacja dla użytkowników
• DIN EN 131-4: Drabiny jedno- i wieloprzegubowe
• DIN EN 131-6: Drabiny teleskopowe
• DIN EN 131-7: Podesty magazynowe przejezdne

 Celem normy jest zagwarantowanie jednolitych standardów jakości i bezpieczeństwa w całej Europie.

Zmiany w części normatywnej DIN EN 131-1 odnoszą się do drabin przystawnych o długości 3000 mm lub większej. Zmianom podlegają także wszystkie drabiny wieloczęściowe, w których wyjmowany element, mogący służyć jako drabia przystawna, ma długość powyżej 3000 mm. Zgodnie z nową normą drabiny te muszą być  wyposażone w stabilizator o  określonej długości.

Wymagania dotyczące kontroli wszystkich drabin są uregulowane w części normatywnej DIN EN 131-2. Niektóre testy zostały tutaj zmienione lub dodane. W przyszłości testy produktów będą podzielone na dwie grupy – drabiny profesjonalne oraz drabiny do użytku domowego. Dalsze informacje na temat obowiązkowych badań można znaleźć w pliku o nazwie ”Najczęściej zadawane  pytania EN 131-2 - Nowe badania. Jak testować?”.

Zmiany zostały naniesione przez Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN) na wniosek organizacji ochrony konsumentów. Kolejni uczestnicy to instytuty badawcze, stowarzyszenia zawodowe i producenci. Zwiększenie wymaganej szerokości stabilizatora ma na celu podniesienie stabilności urządzenia, a co za tym idzie ograniczenie liczby wypadków i zwiększenie bezpieczeństwa pracy.

Co 5 lat istniejące normy są poddawane przeglądowi przez komitety normalizacyjne na podstawie aktualnego stanu techniki. Jeżeli  ulega on zmianie, wówczas norma zostaje odpowiednio dostosowana i zmieniona.

Organy normalizacyjne składają się z delegacji różnych państw członkowskich Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego (CEN Comité Européen de Normalisation). Państwa te konsultując się decydują o zmianach w poszczególnych standardach. Podejmowane decyzje obejmują członków agencji rządowych, stowarzyszeń handlowych, producentów i innych zainteresowanych stron. Członkami CEN są krajowe organy normalizacyjne Austrii, Belgii, Bułgarii, Chorwacji, Cypru, Republiki Czeskiej, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Niemiec, Grecji, Węgier, Islandii, Irlandii, Włoch, Łotwy, Litwy, Luksemburga, Malty, Niderlandów, Norwegii, Polski, Portugalii, Rumunii, Serbii, Słowacji, Słowenii, Hiszpanii, Szwecji, Szwajcarii, Turcji, Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii, Zjednoczonego Królestwa i Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii.

Normy na ogół wchodzą w życie wraz z ich pierwszą publikacją. Z reguły najpierw pojawia się wersja angielska, a następnie wersja niemiecka i francuska. Wszystkie normy są początkowo publikowane w tych trzech językach.

Część normatywna DIN EN 131-1 obowiązuje od maja 2016 r., a DIN EN 131-2 od lipca 2017 r. Aby umożliwić producentom dostosowanie produktów do nowych wymagań, istnieją okresy przejściowe, w których obowiązują zarówno stara, jak i nowa wersja normy. W przypadku norm DIN EN 131-1 i EN 131-2 okres przejściowy zakończył się 31 grudnia 2017 r., dlatego też od 01 stycznia 2018 r. obowiązuje już tyko nowa wersja normy. 

Norma DIN EN 131 określa specyfikacje techniczne i zastosowania drabin przenośnych na poziomie europejskim. Drabiny do użytku profesjonalnego, takie jak drabiny dachowe, drabiny do czyszczenia okien itp. są regulowane w odrębnych normach. Norma EN 131-4 ma zastosowanie do drabin jedno- lub wieloprzegubowych, norma EN 131-6 do drabin teleskopowych oraz norma EN 131-7 do drabin pomostowych. Normy EN 131-1 i EN 131-2 nie mają zastosowania w odniesieniu do stopni. Te są regulowane odrębną normą EN 14183.

Normy te dotyczą wszystkich producentów, którzy wprowadzają na europejski rynek drabiny systemowe. Normy charakteryzują aktualny stan techniki - ustawodawstwo poszczególnych krajów europejskiego obszaru gospodarczego wymaga wprowadzania na rynek wyłącznie bezpiecznych produktów, a normy stanowią podstawę dla tych wymagań. Zatem producenci, chcąc spełnić wymagania dotyczące bezpieczeństwa, muszą przestrzegać wprowadzanych norm.

Użytkownicy zobowiązani są przeprowadzić ocenę ryzyka dla swoich drabin. W przypadku braku stabilizatora lub gdy ten zastosowany nie spełnia wymagań, należy zadbać o odpowiednie doposażenie drabiny.

Od 01.03.2017 r. dostarczamy do sprzedaży profesjonalne drabiny STABILO wykonane w zgodzie z nową normą a od 01.12.2017 r. już wszystkie produkowane przez nas drabiny odpowiadają nowym standardom. Chętnie udzielamy szerokiego wsparcia podczas oceny ryzyka drabin, które posiadacie Państwo w swojej ewidencji. Proszę zwrócić uwagę na ten znak przy zakupie nowych drabin:
 

Taka naklejka znajduję się bezpośrednio na produkcie.

Nie ma przepisów, które mówią, jak postępować z takimi drabinami. Dla działalności gospodarczych w Europie obowiązują jednak odpowiednie przepisy eksploatacyjne. Zostały  ustanowione w Niemczech w rozporządzeniu w sprawie bezpieczeństwa pracy: „Minimalne wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, zapewnionych przez pracodawcę, oraz używania sprzętu roboczego przez pracowników w miejscu pracy". Ważnym elementem tego rozporządzenia jest obowiązek zapewnienia, że sprzęt roboczy jest zgodny z aktualnymi wymaganiami i na tej podstawie należy przeprowadzać ocenę ryzyka oraz regularne testy sprzętu roboczego.

Niezależnie od regularnych kontroli drabiny, doradzamy firmom sprawdzenie istniejących konstrukcji pod względem bezpieczeństwa oraz przeprowadzenie oceny ryzyka.

Prawidłowa  instrukcja dotycząca oceny ryzyka opisana jest w „Przepisach Technicznych dotyczących bezpieczeństwa eksploatacji (TRBS) 2121, część 2". Tylko sam użytkownik może ocenić i zdecydować, czy drabina może być ponownie użyta. Ma on również za zadanie udokumentowanie takiej oceny.  

Zgodnie z §4 Ustawy o Bezpieczeństwie i Higienie Pracy, zagrożenia muszą być zawsze eliminowane lub łagodzone bezpośrednio u źródła za pomocą technicznych środków ochronnych. Jeśli działanie takie nie przyniesie efektu, należy podjąć dodatkowe środki organizacyjne i personalne (osobiste) w kolejności: „Zasada T-O-P”.
T = Rozwiązanie Techniczne, w odpowiednim przypadku, np. montaż stabilizatora.
O = Rozwiązanie Organizacyjne, np. poinstruowanie pracowników o zwiększonym ryzyku.
P = Rozwiązanie Personalne (osobiste), np. zastosowanie środków ochrony osobistej.

Rozwiązanie Techniczne jest jednym z najważniejszych i stosowanym w pierwszej kolejności. Jeśli jest to niemożliwe, stosuje się kolejno rozwiązania Organizacyjne oraz Personalne.

Specyfikacje te nie ulegają zmianie. Tak jak to było do tej pory, przedsiębiorstwa mają za zadanie regularnie przeprowadzać i dokumentować badania kontrolne drabin pod kątem oferowanego bezpieczeństwa. Zasadniczo powinno się to odbywać co najmniej raz w roku. W przypadku większych obciążeń lub intensywnego użytkowania produktu, badanie takie należy wykonywać częściej. Drabiny użytkowe powinny odpowiadać aktualnym wymogom technicznym oraz prawnym. Wyklucza się użytkowanie uszkodzonych drabin. 

Sporą część drabin KRAUSE, można dostosować do aktualnych wymagań normatywnych za pomocą odpowiednich akcesoriów i rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo. Firma  KRAUSE-Werk GmbH & Co. KG przedstawia Państwu obszerne portfolio produktów. Klasyfikacja drabiny na tę do „użytku domowego” lub „użytku profesjonalnego" może być przeprowadzona w późniejszym okresie, ponieważ każdy nasz produkt jest testowany i certyfikowany na podstawie najnowszych wytycznych.

Na naszej stronie, udostępniamy Państwu nieodpłatnie wszystkie informacje związane z nową normą: https://www.krause-systems.pl/nowa_norma.html

Po wejściu w życie nowej normy DIN EN 131 była dopuszczona sprzedaż drabin wyprodukowanych jeszcze zgodnie ze starą normą. Ponieważ zmiana normy opierała się na regularnej kontroli produktu, a nie na zwiększonym ryzyku dla użytkowników, prawodawca zakłada również, że produkt nie jest automatycznie niebezpieczny zgodnie ze starą normą i dlatego może być nadal w sprzedaży. Producenci musieli spełnić wymagania nowej normy od 01.01.2018 r. i od tej daty mogli produkować drabiny tylko zgodnie z nową normą.

Drabiny KRAUSE spełniają wymagania prawne i wszystkie odpowiadają klasie „Professional”;. Dzięki nowemu standardowi oraz wielu  przeprowadzonych testów, technologia produktowa firmy KRAUSE jest jeszcze bardziej wytrzymała i trwała niż dotychczas. Prowadzi to do zminimalizowania wypadków przy pracy a co za tym idzie ograniczenie liczby absencji pracowników.

Dzięki opracowanemu przez firmę KRAUSE specjalnego stabilizatora – tzw. TRIGONU, wszystkie drabiny STABILO i MONTO mogą być nadal użytkowane z pełną funkcjonalnością. Nie ma konieczności ograniczania użytku czy też  demontażu części użytkowych drabiny. Nie należy również lekceważyć ergonomicznego punktu widzenia, gdyż szczególnie w przypadku drabin 3-elementowych ciężar transportowy można znacznie zmniejszyć, poprzez możliwość demontażu drabiny wewnętrznej. Co jest dla wielu odbiorców istotnym aspektem przy zakupie.

Zmiany w części normatywnej EN 131-2 weszły w życie z dniem 01. 01. 2018 r. i dotyczą głównie badań wytrzymałościowych. Wykonane badania miały na celu podział produktów na drabiny szczeblowe oraz stopniowe. Te pierwsze mają zastosowanie w obszarze Professional a te drugie z kolei przeznaczone są odbiorcom do użytku domowego.

•  Zastosowanie profesjonalne: drabiny stosowane w sektorze Professional oraz prywatnym.
•  Zastosowanie domowe: drabiny stosowane tylko w sektorze prywatnym.

Test wytrzymałościowy

Stopień/szczebel obciążony jest mimośrodowo (50 mm od wewnętrznej strony szczebla) w pozycji użytkowej siłą: 2.700 N (ok. 275 kg) dla klasy Profesjonalnych użytkowników oraz 2.250 N (ca. 229 kg) do klasy Prywatnych użytkowników.

Obciążenie kontrolne umiejscowione jest w odległości 50 mm od wewnętrznej krawędzi podłużnicy. Kąt ustawienia wynosi 65° tak, aby siła obciążenia kontrolnego miała największą skuteczność.

Kiedy test zostanie zaliczony?

W momencie kiedy drabina nie została uszkodzona i wszystkie jej funkcje zostaną zachowane.

Test skręcania drabiny wolnostojącej

Stopa drabiny jest mocowana za pomocą zacisku. Podest lub górny stopień drabiny jest obciążony F1 = 736 N (ok. 75 kg). Drabina jest następnie ciągnięta na boki w odległości 0,5 m od osi środkowej przy obciążeniu F2 = 137 N (ok. 14 kg).

Kiedy test  zostanie zaliczony?

Jeżeli stopa drabiny podczas obciążenia  przesunie się maksymalnie o 25 mm w stosunku do poprzedniej pozycji.

Test skręcania drabiny przystawnej

Pierwszy krok to naprężenie centralne drabiny z siłą F1=491 i obciążeniem (ok. 50 kg), a po 30 sekundach jej odciążenie. Uzyskana wartość to wartość początkowa.   

Następnie centralne obciążenie (ok. 65 kg) jednej belki z siłą  F2=638 N oraz pomiar deformacji obu belek do określonej wartości początkowej.

Kiedy test zostanie zaliczony?

Jeżeli różnica między odkształceniem dwóch belek jest mniejsza ≤ 0,07 niż szerokość drabiny.

Badanie wytrzymałości drabin pionowych

Celem stymulowania nierówności, podstawa o wysokości 20 mm umieszczona jest pod prawą tylną belką. Następnie następuje naprzemienne obciążenie z siłą 1.500 N (ok. 153 kg) najwyższego  szczebla drabiny (F1) ze stopniem na środku drabiny (F2).

- Powtórzenia dla „użytku prywatnego”: 10 000 cykli.
- Powtórzenia dla „użytku odbiorców Professional”: 50 000 cykli.

Kiedy test zostanie zaliczony?

W przypadku kiedy nie występują żadne uszkodzenia na nośnych częściach drabiny. Badanie to służy jako wstęp do badania na rozpieranie (nie jest pokazane na rysunku).

Trzecia część normy, DIN EN 131-3, reguluje wymagania dotyczące informacji dla użytkownika oraz instrukcji obsługi i użytkowania.

Po wejściu w życie normy do oznaczenia drabiny zostały dołączone dodatkowe piktogramy bezpieczeństwa. Zależą one oczywiście od typu drabiny (np. drabiny wysuwane, drabiny wielofunkcyjne, drabiny pionowe itp.)

Oprócz nowych piktogramów do drabiny została także dołączona instrukcja obsługi i  użytkowania odpowiadająca danemu typowi drabiny. Jest ona tłumaczona na wszystkie języki krajów do których dedykowana jest drabina.